Valkuilen op het spirituele pad

Portugal 2012 121 (2016_11_27 11_33_58 U

(For English scroll down)

Door Kees Aaldijk

Eerder gepubliceerd in Panta nr. 39

Spiritualiteit lijkt misschien een onschuldige bezigheid; een vorm van ontspanning misschien. Maar schijn bedriegt.

Wanneer je je op het spirituele pad begeeft, dan kun je met ernstige problemen worden geconfronteerd.

Wat is spirituele ontwikkeling?

Ieder mens groeit en ontwikkelt zich gedurende zijn hele leven. Ieder mens is erop gericht dat te worden wat hij in diepste essentie is. Zelfverwerkelijking heet dat. Het is een levenslang proces dat het belangrijkste doel is in iemands leven. De behoefte tot ontwikkeling is onweerstaanbaar; allereerst dwingt het een kind tot groei. Vervolgens wordt het accent verlegd naar de psychologische zelfverwerkelijking en wanneer deze voldoende tot rijping is gekomen dan volgt een verdere spirituele ontwikkeling.

Een baby identificeert zich allereerst met zijn lichaam.
Vervolgens ben je als peuter vooral een bundel emoties.
Als volwassene probeer je een nuchter denkende rationalist te worden.
En misschien ben je later in staat om een gevoel van éénheid te gaan ervaren met de wereld om je heen waarbij je het denken kunt loslaten.

Spirituele groei is de verschuivende identificatie met opeenvolgende ontwikkelingsniveaus. Daarbij gaat het er met name om dat je er in slaagt om je identificatie met het ego los te laten en je te verbinden met je ware Zelf. Het ego is de neurotische verzameling van twijfels en verlangens die we zo goed van onszelf kennen en waarmee we ons in het dagelijkse leven identificeren. Ons ware Zelf is de verstilde toeschouwer van al die verwarring die ons uiteindelijk kan verbinden met de non-dualistische werkelijkheid.

Wat zijn zoal de problemen die je kunt verwachten?

In de eerste plaats moet voor elke ontwikkelingsfase een bepaalde vaardigheid worden ontwikkeld. Zo moet je bijvoorbeeld leren om met je emoties om te gaan en vervolgens leren om concreet en abstract te denken.

Verder kan de overgang van het ene ontwikkelingsniveau naar het andere voor een behoorlijke identiteitscrisis zorgen.
Naarmate die ontwikkeling vordert zul je ontdekken dat er steeds meer eisen aan je worden gesteld en dat oude problemen waarvan je gedacht had dat ze opgelost waren, toch weer om aandacht vragen. Kortom, persoonlijke groei betekent vooral dat je wordt geconfronteerd met je eigen tekortkomingen.
Het ego dat je wilt overstijgen is een probleem op zichzelf. Het zal je groei op alle mogelijke manieren proberen te saboteren.

Voorwaarde voor groei is dan ook dat al deze moeilijkheden worden opgelost.

Egoïstische gevaren

Zelfverwerkelijking vereist allereerst dat er een krachtig ego wordt ontwikkeld. Vervolgens moet de identificatie met dat ego weer worden losgelaten. Spiritualiteit is er dan ook in essentie op gericht het ego te overstijgen zodat je je kunt identificeren met je ware Zelf. Voor het ego is dat geen aanlokkelijk streven. Het zal zich daar dan ook heftig tegen verzetten door op een subtiele manier al je spirituele inspanningen te saboteren. Met name zal het proberen om zich die spiritualiteit toe te eigenen: “Kijk mij eens spiritueel zijn”.

Dan ben je “spiritueel” in dienst van het ego.

Meditatie en andere spirituele oefeningen kunnen zich dan ook tegen je keren wanneer het verlangen tot werkelijke dienstbaarheid ontbreekt. Zolang je op jezelf gericht blijft zullen spirituele oefeningen slechts je schaduwkanten versterken en niet je licht. Misschien heb je dan wel het idee dat je verheven idealen nastreeft, maar in werkelijkheid word je gemotiveerd door je ego. Alice Bailey heeft die situatie wel eens vergeleken met een tuintje waar veel onkruid in staat. Door je tuintje te bemesten zal alles welig gaan groeien met als gevolg dat het onkruid de tere plantjes van je spirituele bewustzijn volledig zal gaan verdringen. Spirituele groei verlangt een eenduidige focus op dienstbaarheid, waarbij het algemeen belang boven het eigen belang moet worden gesteld. Het eigen belang is het belang van het afgescheiden ego. Het spirituele verlangen en de dienstbaarheid zijn erop gericht boven dat ego uit te stijgen, om zo verbinding te maken met het grote geheel: de non-dualistische werkelijkheid. Non-dualisme is alleen mogelijk wanneer het ego en de egoïstische motieven worden losgelaten.

Existentiële verwarring

Existentiële verwarring is een identiteitscrisis. Een kind dat altijd zo fijn bij zijn moeder heeft gespeeld en dat nu voor het eerst naar school gaat komt in een identiteitscrisis terecht. Datzelfde geldt in meer of mindere mate ook voor iemand die een andere baan krijgt of een gezin gaat stichten. Op enig moment zijn we vertrouwd geraakt met ons leven, wat dat leven dan ook inhoudt. Het is de werkelijkheid waarmee we ons identificeren. Deze bepaalt de vrienden die we hebben, de boeken die we lezen en de muziek waarnaar we luisteren. Maar dan, na verloop van tijd ontdekken we dat die werkelijkheid niet zo vanzelfsprekend is als we misschien wel hadden gedacht en geleidelijk aan ontwikkelt zich een nieuwe levenssituatie. We ontwikkelen nieuwe opvattingen over de wereld en over onszelf. Daarvoor moeten we dan wel onze oude vertrouwde overtuigingen loslaten. Dat loslaten is moeilijk, het betekent dat je je identificatie met je oude zelf moet opgeven. Eigenlijk ga je dan een beetje dood. Je komt in een soort malaise terecht waarbij je je niet langer thuis voelt bij je oude levensgewoonten en misschien ook niet meer bij je oude vrienden, kennissen en relaties. Het oude voldoet niet meer maar het nieuwe is nog onvoldoende uitgekristalliseerd en biedt nog onvoldoende steun om je een gevoel van stabiliteit te geven met als gevolg dat je je vooral onzeker en verward voelt. Kortom, je bent in een echte identiteitscrisis terechtgekomen.

Jeugdtrauma’s

Vanuit dat nieuwe bewustzijnsniveau ga je de wereld anders ervaren, je krijgt andere prioriteiten en het leven confronteert je met nieuwe taken en verantwoordelijkheden. Er worden hogere eisen aan je gesteld. Je draaglast wordt groter en om daar mee om te kunnen gaan is het belangrijk dat ook je draagkracht, je innerlijke stabiliteit, wordt versterkt. Door de hogere eisen die het leven aan je stelt kun je worden geconfronteerd met je eigen gebreken en daarom moet je oude problemen opruimen en nieuwe kwaliteiten in jezelf ontwikkelen. Hoe meer verantwoordelijkheid je gaat dragen voor jezelf en de wereld, des te sterker moet je eerst zelf worden. Nieuwe taken zullen dan ook allereerst de zwakke plekken in je eigen innerlijke structuur aan het licht brengen. Jeugdtrauma’s en andere weeffouten in je persoonlijkheid kunnen, onder druk van omgevingsfactoren, zichtbaar worden en om een oplossing vragen. Spirituele groei betekent dus dat je geconfronteerd wordt met je eigen problemen en tekortkomingen en voordat je verder kunt groeien zul je eerst jezelf moeten helen.

Karmische problemen en initiatie

Volgens de oosterse tradities maar ook volgens westerse zieners als Edgar Cayce en anderen is het huidige aardse leven niet een geïsoleerde, op zichzelf staande gebeurtenis. Wat je nu beleeft heeft zijn wortels in een groot aantal voorafgaande levens die je hebben gevormd tot wie je nu bent. Daaraan dank je je huidige kwaliteiten, maar het belast je ook met een aantal onvoltooide taken: het karma. Wanneer je streeft naar spirituele groei en oude identificaties wilt overstijgen, dan moet je dus eerst deze openstaande rekeningen vereffenen. Hoe verder je groeit, des te verder zul je dus ook je pad moeten reinigen van zulke blokkades. Spirituele ontwikkeling betekent dan ook niet dat je je ineens gelukkig gaat voelen. In plaats daarvan kun je worden geconfronteerd met een groot aantal problemen en kan het lijken alsof je door tegenslag wordt achtervolgd.

Het opruimen van karmische ballast is tegelijkertijd dan ook een initiatie op het spirituele pad. Een bekend voorbeeld van dit soort initiaties is de ervaring van Job, uit het gelijknamige bijbelboek. Job was een godvruchtig man die door God werd getest. Hij verloor al zijn materiële bezittingen en uiteindelijk ook zijn gezondheid. Al zijn vrienden lieten hem in de steek. Job had toen de keuze: de moed verliezen en zich wentelen in zelfmedelijden of blijven vertrouwen in het goddelijke plan. Het is de keuze tussen de werkelijkheid op ego niveau of de werkelijkheid op het niveau van het ware Zelf. Het verhaal is nogal dramatisch, maar ieder wordt getest op de kwaliteit van het licht dat hij pretendeert te vertegenwoordigen. En dat kan betekenen dat je de nodige hobbels op je levenspad moet overwinnen.

Kundalini energie

Wanneer je veel mediteert en vooral wanneer je daarbij met je aandacht naar je voorhoofd of naar je kruin gaat, of wanneer je je richt op de adem die door je neus stroomt, dan kan het zijn dat je verbinding met de aarde wordt verstoord. Je energie kan dan veel te veel omhoog worden gestuwd waardoor je last kunt krijgen van hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en slaapproblemen. Als je daar dan toch mee doorgaat dan kunnen er zoemende geluiden in je hoofd ontstaan en tenslotte kun je depressief worden, of je kunt angst en paniekaanvallen krijgen. Het kan vervolgens jaren duren voordat die schade weer is hersteld.

Er zijn ook andere ervaringen mogelijk. Wanneer je je energie teveel omhoog richt dan kan het gebeuren dat er plotseling een golf van energie vanuit je stuitje door je ruggengraat omhoog stroomt. De kracht van die energie is onmiskenbaar en niet te vergelijken met enige andere energetische ervaring. Het is de kundalini energie die omhoog stroomt. Wanneer het je niet lukt om die energie af te stoppen dan heb je een probleem want het ongecontroleerd vrijkomen van kundalini kan ernstige en blijvende neurologische schade veroorzaken. Gopi Krishna heeft daarover een interessant boek geschreven: Kundalini. Onvoorzichtig werken met spirituele energieën kan werkelijk levensgevaarlijk zijn.

Psychose en verlichting

Het spirituele pad brengt je ertoe jezelf te overstijgen. Daarbij maak je contact met de transpersoonlijke gebieden van je bewustzijn. De meeste mensen ervaren dat bijvoorbeeld als intuïtie. Kunstenaars ontlenen er hun creativiteit aan. Maar ook paranormale ervaringen en bijna dood ervaringen horen thuis in het gebied van de transpersoonlijke werkelijkheid. Transpersoonlijke ervaringen kunnen een geweldige invloed op je hebben. Ze vertegenwoordigen krachtige energieën maar daar kun je alleen mee omgaan wanneer je een stabiele persoonlijkheid hebt opgebouwd; wanneer je voldoende stevig in je schoenen staat. Door toeval, door meditatie, drugsgebruik, stress of een samenloop van omstandigheden kan het echter gebeuren dat je plotseling contact maakt met transpersoonlijke energieën die zo krachtig zijn dat je daar misschien nog onvoldoende op bent voorbereid. Het gevolg daarvan kan een indringende spirituele ervaring zijn, een moment van verlichting. Maar, die ervaring kan ook zo heftig verlopen dat je het gevoel krijgt dat je persoonlijke stabiliteit eronder bezwijkt en dat je ‘zelf’ daarbij gaat desintegreren. Je greep op het leven en op je bewustzijn kan dan grotendeels verloren gaan. Je ervaart gevoelens van angst, depressie en paniek en je bent nauwelijks nog in staat om normaal te functioneren en voor jezelf te zorgen. In plaats van verlichting is er dan een psychose. Verlichting wordt gekenmerkt door rust en verstilling. Een psychose is een mentale ramp. Het is een staat van bewustzijn waarbij het contact met de werkelijkheid verstoord is geraakt. Dit kan zich uiten in wanen en hallucinaties.

Wanen zijn denkstoornissen. Irreële gedachten zoals de overtuiging achtervolgd te worden. Hallucinaties zijn zintuiglijke waarnemingen zonder fysieke prikkel zoals het horen van stemmen die er in werkelijkheid niet zijn.

Niet alle buitenzintuiglijke waarnemingen duiden overigens op een psychose. In veel culturen wordt het horen van stemmen, het in contact staan met gidsen, readen en channelen gezien als eerbiedwaardige vaardigheden die wijzen op een hoge geestelijke ontwikkeling.

Het werken met spirituele energieën kan ook psychotische ervaringen veroorzaken omdat de kracht van de spirituele ervaring je eigen stabiliteit ernstig kan aantasten. Psychotische ervaringen en transpersoonlijke ervaringen kunnen dan ook heel dicht bij elkaar liggen en veel psychotici zijn ervan overtuigd dat ze bijzondere talenten hebben. Ze hebben echter wel deskundige hulp nodig .

Hoe hou je die twee uit elkaar? Dat is belangrijk om te weten omdat een psychose anders behandeld moet worden dan een spirituele ervaring die eventueel ook psychotische aspecten heeft. Door David Lukoff zijn daarom een aantal criteria geformuleerd waarmee mystieke en psychotische ervaringen van elkaar kunnen worden onderscheiden.

Kenmerkend voor een mystieke ervaring zijn:

Een extatische stemming, zoals intense vreugde of een gevoel van vrede.
Een gevoel van nieuw verkregen intuïtieve kennis of inzicht.
Een verandering in de waarneming zoals het optreden van hallucinaties of visioenen.
Zinsbegoochelingen in verband met mythische thema’s, zoals archetypen en universele of religieuze symbolen.
Er is geen conceptuele disorganisatie; de ervaring is samenhangend en de identiteit blijft in tact. Er is geen verwarring.

Kenmerkend voor psychotische ervaringen zijn:

Er is niet het besef dat de ervaring niet tot de dagelijkse werkelijkheid behoort.
De betrokkene kan het contact met de normale werkelijkheid niet handhaven
De betrokkene kan niet op een normaal niveau functioneren
De zinsbegoochelingen houden verband met niet mythische thema’s, ze zijn een uiting van bijvoorbeeld grootheidswaan of achtervolgingswaan.
Er is wel sprake van conceptuele disorganisatie.

Wanneer er sprake is van een psychose, dan is het veelal noodzakelijk om antipsychotica te gebruiken. Wanneer er sprake is van een (uit de hand gelopen) spirituele ervaring dan zijn antipsychotica soms een noodzakelijk kwaad maar het is dan vooral belangrijk structuur te bieden zodat de betrokkene (en zijn gezinsleden) in staat zijn om de ervaring een plaats te geven. Daarnaast is het dan belangrijk om weer contact te maken met de alledaagse werkelijkheid. Je moet je bewust worden van je lichaam. Lichaamsbeweging, massage, sauna en dat soort zaken zijn belangrijk. Meditatie en visualisatie moeten (tijdelijk) worden afgeraden.

Transpersoonlijke psychopathologie

Stel, je hebt een geweldige spirituele ervaring gehad. Je hebt contact gemaakt met de diepste innerlijke wijsheid en dan ga je vervolgens weer terug naar de alledaagse werkelijkheid. Dan is de kans groot dat je vindt dat onze fysieke wereld er nogal saai en donker uitziet en dat het hier eigenlijk niet zo leuk is. Terug naar die ervaring van licht kun je niet. Hier wil je ook niet blijven. Wat nu? Je ervaart het leven als somber en zinloos en er lijkt niets te zijn dat nog de moeite waard is. Het gevolg daarvan kan zijn dat je langzaam in een depressie wegzinkt. ‘The Dark Night of the Soul’.

Er kan zich echter ook een heel ander probleem voordoen. Stel je hebt in je meditatie diezelfde fantastische ervaringen gehad. Veel mooiere ervaringen dan wie dan ook. Je denkt dan dat je wel heel erg bijzonder bent en eigenlijk wel recht hebt op bewondering van anderen die minder spiritueel en minder ‘verlicht’ zijn. ‘Psychic inflation’ heet dit probleem. Je ego gaat dan aan de haal met je spiritualiteit waardoor je je narcistisch gaat gedragen en je je superieur gaat voelen aan iedereen die in jouw ogen minder ver gevorderd is. Deze houding vormt een grote belemmering voor je verdere spirituele ontwikkeling.

Entiteitaanhechtingen

Een heel ander en misschien wat controversiëler onderwerp betreft entiteitaanhechtingen. Wanneer je mediteert of als je readings geeft of channelt of je je op andere manieren bezig houdt met subtiele energieën dan kun je ook contact maken met negatieve energieën die zich vervolgens aan je kunnen hechten. Het gaat daarbij doorgaans om overleden persoonlijkheden die tijdens hun leven of bij het overlijden psychische trauma’s hebben opgelopen, bijvoorbeeld omdat ze gewelddadig zijn gestorven. Bij een plotselinge dood kan het gebeuren dat de persoonlijkheid niet weet dat hij gestorven is. Hij denkt gewoon door te leven en hecht zich daarbij vast aan een levende persoon die toevallig in de buurt is en die, en dat is belangrijk, toegankelijk is voor zijn (lage) vibratie niveau. Die levende persoon is zich doorgaans niet duidelijk bewust van die aanhechting maar kan als gevolg daarvan wel allerlei klachten krijgen zoals vermoeidheid, stemmingswisselingen, verwarrende gevoelens over de eigen persoonlijkheid, verlies van eigen identiteit, plotselinge verandering van gedrag enzovoorts.

Geen plezierige situatie dus. Vooral niet omdat je niet weet wat er met je aan de hand is. Zo’n entiteitaanhechting kan, naast de genoemde aanleiding, nog andere oorzaken hebben. Meestal gaat het daarbij om een combinatie van een eigen zwakke gezondheid met heftige emoties zoals een groot verdriet, woede of wanhoop. Hierdoor kan het gebeuren dat je eigen energieniveau en vibratieniveau erg laag worden waardoor zulke negatieve entiteiten je energiesysteem kunnen binnendringen. Bij het readen en channelen zoek je als het ware andere energetische entiteiten op. Het is dus belangrijk je daarbij af te stemmen op een zo zuiver mogelijk licht en om je, als bescherming, te omgeven met een cocon van lichtenergie om zodoende ongenode gasten de toegang te ontzeggen.

Een gewaarschuwd mens….

Zo zijn er dus nogal wat problemen die verband houden met een onevenwichtige spirituele ontwikkeling. Het is daarom belangrijk om te weten waar je mee bezig bent en om voorzichtig te zijn.

In de eerste plaats moet je er altijd voor zorgen dat je goed geaard bent. Zorg dat je je voeten, je benen en je billen voelt en dat je contact maakt met de aarde. Ook kun je je aarden door de gewone alledaagse bezigheden bewust en met extra aandacht te doen. Eten koken en je huis stofzuigen zijn net zo belangrijk als meditatie. Bescherm je vervolgens met een cocon van licht en stem je af op het meest zuivere licht dat je je kunt voorstellen. Bij de Phowa meditatie bijvoorbeeld visualiseer je het licht van Boeddha om je heen. Wanneer je je verward voelt of als je last krijgt van ernstige vermoeidheid, stop dan gedurende enige tijd met spirituele activiteiten zodat er tijd is om je nieuwe ervaringen te integreren. Zorg er ook voor dat je contacten opbouwt met gelijkgestemden zodat je elkaar wederzijds kunt steunen. Geef je eigen autoriteit daarbij nooit uit handen, blijf kritisch.

Realiseer je daarnaast ook dat enige verwarring of onbalans bij dit werk onvermijdelijk is. Het is een voorwaarde voor groei en verandering. Om te kunnen beoordelen of die verwarring verband houdt met een positieve ontwikkeling is het goed om je de vraag te stellen of datgene wat je doet gericht is op licht en liefde. Of, ben je vooral bezig jezelf belangrijk te voelen, want echte spiritualiteit is bescheiden en dienstbaar.

Vlucht je misschien in de spiritualiteit om op die manier niet geconfronteerd te hoeven worden met je dagelijkse problemen? Probeer dan eerst je wereldse problemen onder ogen te zien.

En tenslotte, wanneer je de problemen die je op je spirituele weg tegenkomt niet zelf kunt oplossen zoek dan hulp bij iemand die bekend is met deze problematiek.

Kees Aaldijk

Psycholoog en transpersoonlijk therapeut

Auteur van: Vensters op een transpersoonlijke werkelijkheid (2007) Uitgeverij Ankh-Hermes en

Geheimen van de ziel (2009) Uitgeverij Elmar

www.transpersoonlijk.nl.

Literatuur:

Bailey, A.A., (1972). Serving Humanity. Lucis Publishing Company: New York.

Bragdon, E., (1988). A sourcebook for helping people in spiritual emergency. Lightening up press: Los Altos.

Caplan, M., (2002). Halverwege de berg, valkuilen op weg naar verlichting. Ankh-Hermes: Deventer.

Cerminara, G., (1983). Leven in relatie. Ankh-Hermes: Deventer

Grof, S. & Grof, C. (eds.) (1989). Spiritual Emergency. Putnam Book New York.

Krishna, G., (1971). Kundalini, the evolutionary energy in man. Shambhala: Boulder.

Lukoff, D. 1985. Diagnosis of mystical experiences with psychotic features. Journal of Transpersonal Psychology: Vol. 17 No. 2, p. 155-181.

Maesen, R. van der, & Bontebal, R. (2002). Handboek Reïncarnatie therapie. De Tijdstroom: Leusden.

Stone, J.D., (1994). Soul Psychology. Light Technology Publishing: Sedona.

Wilber, K., Engler, J. & Brown, D. (eds.) (1988). Transformations of consciousness. Sham

Pitfalls on the Spiritual Path

(by Kees Aaldijk, published in Dutch in Panta magazine nr.39)

Spirituality seems to be an innocent theme, even a form of relaxation. But that is an illusion. When you enter a spiritual path, you might be confronted with serious problems.

What is spiritual development?

- A baby identifies first of all with his body

- As a toddler, you are mostly a bundle of emotions

- As an adult, you will try to be a rational thinking person

- Later on in your life you might experience a sense of oneness with the world around you, so you can let go of thinking.

Spiritual growth is like the shifting of identification with different levels of development. Mostly it means that you will be able to let go of your identification with ego, and connect with your True Self. The ego is a collection of doubts en desires that we know of ourselve and identify with in daily life. Our True Self is the silent witness of all this confusion that will eventually be able to connect us to non-dual reality.

What are the problems you can expect?

- In the first place you need to develop a certain skill for every stage of development. To be able to think in an abstract way, you need a certain level of being able to deal with your emotions.

- Going from one level of development to another, you might experience an identity crisis.

- When your spiritual development proceeds, you might find that you are meeting new challenges, and old problems that you thought where solved, are asking for renewed attention. Personal development means being confronted with your own shortcomings.

- The ego you want to transcend is a problem in itself. It will try to sabotage your growth in all possible ways.

To be able to grow, you need to deal with all of these issues.

Dangers of the ego

For Self realization you need a strong ego. After that you need to let go of the identification with this ego. Spirituality essentially means transcending the ego to connect with your True Self. That is not a desirable thing for the ego, it will resist in many subtle ways by sabotaging your spiritual intentions. Most of all it will try to own this spirituaiity: "Look at me being spiritual!" Then you are being spiritual in service of your ego.
Meditation and other forms of spiritual exercice can turn against you when the desire for true service is lacking. As long as you stay focussed on yourself spiritual exercice will just strenghten your shadow side and not your light. You might have the impression that you have high ideals, but in reality ego is driving you. Alice Bailey made the comparison that when you fertilise a garden that has a lot of weeds, everything will grow luscious and it might overgrow the new plants of your spiritual consciousness. Spiritual growth requires a focus on service, where common interest needs to be placed above personal interest. Your personal interest is the interest of the separated ego. Spiritual desire and service are intended to transcend the ego and connect to the bigger non-dual reality. Non-duality is only possible when when you let go of the ego and egoistic motivations.

Existential confusion

Existential confusion is an identity crisis. When you are a child that played happily in the presence of his mother and the has to go to school for the first time, he might enter an identity crisis. Later on the same might happen when you get another job or start a family. We have become familiar with life, whatever it brings. That is the reality we identify with. This reality determines what friends we have, the books we read, the music we listen to. But when we discover this reality is not as fixed as we thought a new life situation might develop. We develop new ideas on the world and our self. We need to let go of old convictions. Letting go is difficult, because it means letting go of the identification with your old self, a little bit like dying. You might enter a situation where you no longer feel at home with old habits and maybe old friends and relationships. The old is no longer working, but the new is not yet fully developed to give you the support you need and a feeling of stability. The result is you might feel insecure and confused. In short, you are in a real identity crisis.

Childhoodtrauma

From the new level of consciousness you will experience the world in a different way, you will get different priorities and life will confront you with different tasks and responsibilities. The weight you have to carry might increase and to be able to cope with that your strenght and inner stability also needs to increase. The new challenges in your life might confront you with things that still need to be dealt with, old patterns to remove and new qualities to develop. Childhood trauma might surface or other problems that are still in your inner structure, your personality, they might become visible and ask for a solution. Spiritual growth means you can be confronted with your own problems and shortcomings. Before you can move on with your spiritual growth you need to heal yourself.

Karmic problems and initiation

According to Eastern traditions but also according to western seers like Edgar Cayce and others our life on earth is not an isolated proces. Your actual life situation is the result of many previous lives that shaped you the way you are now. You owe your qualities to this history, but it has left you with some unfinished business as well. When you strive for spiritual growth, you need to deal with this karma first. The more you grow on your path, the more blockages will disappear. So spiritual development doesn't necessarily mean that you will feel more happy straight away. You might be confronted with many problems and it might seem that you are haunted by bad luck.

Clearing of karma is also an initiation on the spiritual path. A well known example of this is the experience of Job, from the biblebook of Job. He was a hardworking man, tested by God. He lost all of his material possessions as well as his health. All of his friends left him. He then had the choice: loose hope and feel selfpity, or keep trusting the divine plan. It is the choice between reality on ego level, or reality on the level of the True Self. The story is quite dramatic, but we all are tested on the quality of the light we pretend to represent. So that might mean you might have to overcome quite some difficulties on your path in life.

Kundalini energy

When you meditate a lot, maybe focus your attention on your forehead or crownchakra, or on the breath entering your nose, it might be that you lose your connection with the earth. Your energy will be pushed upwards, you can get headaches, nausea, dizziness and sleeping problems. Also buzzing noises can pop up in your head, and you might become depressed or get anxiety attacks. It might take years to heal from this.
Other experiences are possible too. A sudden surge of energy might rush up your spine, originating from your butt. The power of this energy is not comparable with anything else, even with any other form of energy experience. this is the kundalini energy awakening. When this energy awakens in an uncontrolled way it can actually cause some damage. Gopi Krishna wrote about this in his book Kundalini. When you are not well prepared, it can be dangerous to work with this spiritual energy.

Psychosis and enlightenment

On the spiritual path you will transcend yourself. It will also bring you in to contact with transpersonal realms of your consciousness. Most people will experience that in the form of intuition. Artists will find their creativity there. But also paranormal experiences and near-death experiences belong to the transpersonal reality. Transpersonal experiences can make a tremendous impact on you. They represent powerful energies that you can only deal with if you have developed a stable personality. By random circumstances, meditation, stress or the use of drugs you might suddenly come into contact with powerful transpersonal energies you are not prepared for, so overwhelming that you lose grip on life and your consciousness, you lose personal stability and your "Self" will desintegrate. You suddenly experience feelings of fear, depression and panic and you might not be able to take care of yourself anymore. You might experience delusions and hallucinations. Delusions are disturbed thoughprocesses, like paranoia, the delusion that you are being followed. Hallucinations are perceptions of the senses without an actual physical stimulus, like hearing voices that are not there.
Not all extrasensory experiences are psychotic. In many cultures the hearing of voices, being in contact with your spiritual guides, reading and channeling are seen as dignified skills that point towards higher spiritual development. Working with spiritual energies can also cause psychosis because the power of the experience can destabilize you. Psychotic experiences and transpersonal experiences can be very similar. Many people with psychotic experiences feel that they have special talents. They do need professional help though.

Can you keep the two apart?

David Lukoff developed criteria to try and determine whether you have a psychotic experience or mystical one.

Criteria for a mystical experience are:

- Ecstatic mood, intense joy or a feeling of peacefulness

- A feeling of having achieved new intuitive knowledge or insight

- A change in perception like the occurrence of hallucinations or visions

- Hallucinations having to do with mythical themes like archetypes and universal or religious symbols

- There is no conceptual disorganization, the experience is coherent and identity stays intact. There is no confusion.

Criteria for a psychotic experience are:

- There is no realization that the experience is not part of daily reality

- The person cannot maintain contact with normal reality

- Impossibility to function on a normal level

- Delusions having to do with non mythical themes, they might be a symptom of megalomania or paranoia

- There is conceptual disorganisation

When a psychotic episode is present, anti psychotic medication might be necessary. When there is a spiritual experience that got out of hand antipsychotic medication sometimes might be necessary too. Most of all it is important to provide structure for the person to be able to integrate there experiences. Besides that it is important to start making contact again with daily reality. It is important to become aware of your body.
Bodily movement, massage, sauna etc. are important. It is better to abstain from meditation and visualisations for the moment.

Transpersonal psychopathology

When you just had a wonderful spiritual experience, you made contact with deep inner wisdom, and then you return to daily reality, there is a chance you feel that the world is a dark and boring place that is not pleasant to live in. You cannot go back to the experience of light, but you also don't want to stay here. Life seems to be sad and pointless and not worth staying alive for. You might fall into a depression: The Dark Night of the Soul.

However something else might happen. Imagine you had those beautiful experiences in meditation, much more beautiful than other people. You might end up thinking you are very special, and you have the right to be admired by others who are less spiritual or 'enlightened'. This is called Spiritual Inflation. Your ego actually runs off with your spirituality which makes you behave in a narcistic way and makes you feel superior to everybody less spiritually developed in your eyes. This attitude actually forms a mayor hindrance to any further spiritual development.

Entity attachments

Another and maybe controversial subject is the attachment of entities. When you meditate, give readings or channelings, or in other ways are involved with subtle energies, you might also contact negative energies that might attach themselves to you. Usually it involves deceased persons who suffered trauma during life or passing away, for instance because they suffered a violent death. In case of a sudden death the person might not realize he has died. He thinks he is alive as before and attaches himself to a nearby person in physical reality. Someone sensitive to his lower vibrational level. The living person might not be aware of this attachment but can develop many symptoms like exhaustion, mood changes, confusing feelings about your own personality, loss of identity, sudden change of behaviour. Not a pleasant situation, especially because you don't know what is going on.

An entity attachment can have other causes. It might be a combination of weak health and strong emotions like sadness, anger or dispair. Your own level of vibration might become so low that entities can enter your energysystem. When you do reading and channeling you are actively looking for other energetic entities. It is important to align yourself with the purest light possible and protect yourself with a cocoon of lightenergy to deny uninvited energies access.

A warned person....

So there are many problems connected with an unbalanced spiritual development. It is important to know what you are doing and to be carefull.

First of all grounding is very important. Make sure you feel your feet, legs and buttocks and you are in contact with the earth. Daily activities also may be grounding when you do them in a mindful way with extra attention. Cooking food or cleaning your house are equally important as meditation. Try to protect yourself with a cocoon of light and align yourself with the purest light you can imagine. In Phowa meditation for instance you visualize the light of Buddha around you. When you feel confused or experience extreme exhaustion, stop all spiritual activity for a while, to take your time to integrate your experiences. Make sure you also make contact with like minded people to support each other. Never give up your own authority! Stay critical.

Please realize that some confusion and unbalance is unavoidable in this work. It is good to ask yourself the question whether your intentions are focussed on love and light, or are you trying to feel very important? Real spirituality is modest and conducive.

Are you escaping into spirituality to escape daily life, not having to be confronted with your problems? Try to face your problems in daily life.

And last but not least: when you are facing problems on your spiritual path that you cannot solve, please look for help and support with someone that understands your path.

Kees Aaldijk, psychologist and transpersonal therapist
www.transpersoonlijk.nl

Literature: